{ "title": "Kivi Ağacı", "image": "https://www.kivi.gen.tr/images/kivi-agaci.jpg", "date": "20.01.2024 06:45:57", "author": "İskender ŞEVKAY", "article": [ { "article": "Kivi ağacı; güney ve güneydoğu Asya'ya ait asma'ya benzeyen odunsu, tırmanıcı bir bitki çeşidi olan Actinidia deliciosa'dan ve a. Deliciosa ile diğer Actinidia çeşitleri arası kırma türlerden üretilen kültivar grubundaki bitkiler ile bu bitkilerin yenilebilen meyvelerinin ortak ismidir. Kivinin ifade ettiği bu grupta yer alan ticari kültivarların en önemlilerinin isimleri şunlardır. Kültivar grubu; Actinidia deliciosa Kiwifruit Grubu, Kültivar; Actinidia deliciosa (Hayward), Kültivar; Actinidia deliciosa (Saanichton 12.) Kökleri Doğu Asya (Aslında Çin) olan kivi ağacı çok yıllık bitki türüne giren bir bitki çeşididir ve meyvelerinde bol oranda C vitamini bulunur.

Kivi ağacının tarihçesi şöyledir. Çin'in güney bölgesinde bulunan Yangtse vadisine has bir bitki türüdür. Avrupalı yetiştiriciler tarafından 1850'li senelerde keşfedilen bitkinin birkaç çeşidi 1900'lü senelerin ilk yarısında Amerika, İngiltere, Yeni Zelanda'ya yayıldı. Kivi ağacı (Meyvesi), Yeni Zelanda'ya ilk olarak 1904 yılında getirildi. 25 sene boyunca üretici bahçıvanlar tarafından yetiştirilip, geliştirildi ve özellikle bazı büyük meyve veren cinsleri seçilerek 1935 senesinde Kaliforniya, Chico'da bulunan ' plant Introduction station'a gönderildi. 1960 senesinde Uzman araştırmacılar Kaliforniya'da uygulanabilir farklı metotlar geliştirerek çiftçileri bu yeni bitkiyi yetiştirmek için cesaretlendirdiler. Bunun sonucunda 70'li senelerin başlarında yeni bir endüstri doğmuş oldu. Türkiye'ye ise ana vatanı Çin'den 1980'li senelerin sonunda getirilerek yetiştirilmeye başlanmıştır. C vitamini deposu olan kivi ağacının meyvesi olan kivinin üretim oranı, 2003'te 5 bin 500 ton iken, 2012 yılının sonlarında bu oran yaklaşık 7 kat artarak 37 bin 247 tona yükselmiştir. Kivi ağacı, üzüm benzeri odunsu, büyük gövdeli ve yapraklarını her sene döken bir asma türüdür. Bu asmalar 5'er metre mesafelik aralarla ekilir. 1,5-2 metre yükseklikteki çıtalarla desteklenir. Kuvvetli asmalar; sürülmüş bir toprağa, sık sulanmaya, sert rüzgârdan korunmaya ihtiyaç duyar. Ağaç sağlıklı olarak yetişmek için ılıman iklime ihtiyaç duysa da filizlerinin gelişmesi için kış soğuğuna ihtiyacı vardır. Üçüncü yaştan itibaren meyve vermeye başlar.

Kivi ağacı mayıs ayında çiçek açmaya başlar verdiği meyveler ise Ekim ayı ortasında ve Kasım ayında hasat edilir. Karadeniz bölgesinde yağış oranı fazla olduğundan sıcaklık düşük olur. Bu sebeple olgunlaşma Aralık ayını bulabilir. Meyveleri yaklaşık bir tavuk yumurtası büyüklüğünde, 80-100 gram ağırlığında, kahverengi kabuğunun tüy ile kaplı olması içinin güzel görüntüsünü yansıtmamaktadır. Ferahlık veren hoş bir tada sahip meyve olarak tüketilebildiği gibi aynı zamanda meyve salatalarında, tatlılarda ve çoğunlukla yaş pastalarda yüksek oranda tüketilir. C vitamininin yüksek olmasının yanı sıra protein ve mineral bakımından da zengin olması sebebi ile sağlık meyvesi de denilir. Kivi meyvesi zengin besin değerinin yanında tıp alanında da kullanımı söz konusudur. Çin'de yapılan analizlerin neticesinde, meyve suyunda ihtiva ettiği çeşitli maddelerin kansere sebep olan faktörleri engellediği ortaya çıkmıştır. Yine bazı tıbbi içeceklerle tüketildiğinde astım hastalığında, öksürük kesici ve nefes açıcı olarak kullanıldığı açıklanmıştır.
" } ] }